Vậy sự khác biệt nằm ở đâu? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ:

•   Điều gì khiến một dashboard trở nên “tệ”?
•   Dashboard tốt cần những yếu tố nào?
•   Và quan trọng nhất: Làm sao để thiết kế dashboard thực sự được sử dụng để ra quyết định?

1. Dashboard là gì và mục đích thật sự?

Dashboard là công cụ trực quan hóa dữ liệu, giúp người dùng theo dõi tình hình, phát hiện vấn đề và ra quyết định nhanh chóng.

Điều quan trọng cần nhớ: Dashboard không phải để “trưng bày số liệu” mà để phục vụ hành động.

Một dashboard tốt không nhất thiết phải “đẹp mắt” nhưng phải giúp người dùng trả lời được câu hỏi: “Tôi nên làm gì tiếp theo?”

Tùy mục đích, dashboard thường được chia thành 3 loại:

   a) Dashboard vận hành (Operational): Cập nhật theo thời gian thực, dùng để giám sát hoạt động hàng ngày. Ví dụ: số đơn hàng đang xử lý, số ticket đang chờ hỗ trợ.

   b) Dashboard phân tích (Analytical): Giúp đào sâu insight, tìm nguyên nhân. Ví dụ: phân tích lý do khách hàng rời đi, yếu tố ảnh hưởng đến conversion rate.

   c) Dashboard chiến lược (Strategic): Tóm gọn các KPI cấp cao cho lãnh đạo. Ví dụ: doanh thu theo quý, mức tăng trưởng người dùng, NPS score theo thị trường.

Vấn đề thường gặp là nhiều dashboard được xây dựng mà không rõ mục tiêu phục vụ, dẫn đến nửa vời: không theo dõi tốt, không phân tích sâu, cũng chẳng ra quyết định được.

2. Vì sao có những dashboard “tệ”?

Một dashboard tệ không phải vì thiếu effort hay kỹ thuật, mà vì không phục vụ đúng người dùng, đúng mục tiêu, đúng ngữ cảnh.

Dưới đây là 5 lý do phổ biến:

2.1. Không rõ đối tượng sử dụng

Dashboard “cho tất cả mọi người” thường dẫn đến:

•   Nội dung dàn trải
•   Bố cục dài dòng
•   Người dùng không biết nên nhìn vào đâu

👉 Dashboard cho CEO cần tổng quan. Dashboard cho Sales cần chi tiết pipeline. Dashboard cho Marketing cần funnel conversion. Không xác định rõ user = dashboard không phục vụ ai.

2.2. Ôm đồm quá nhiều chỉ số

“Tâm lý sợ thiếu” khiến nhiều dashboard có:

•   Hơn 30 biểu đồ
•   Hàng chục bảng số liệu
•   Kéo dài vài màn hình

👉 Kết quả: người xem mất trọng tâm, không biết nên hành động từ đâu.

2.3. Thiết kế UX/UI kém

Ví dụ:
•   Dùng pie chart cho số liệu quá sát nhau
•   Màu đỏ cho kết quả tốt, màu xanh cho kết quả xấu
•   Bố cục rối, không có sự dẫn dắt

👉 Thiết kế dashboard là trình bày dữ liệu rõ ràng, không phải chỉ để “đẹp”.

2.4. Không gắn với ngữ cảnh kinh doanh

Dashboard HR hiển thị tỷ lệ nghỉ việc, số ứng viên apply, thời gian tuyển dụng… nhưng nếu không trả lời được câu hỏi “Có nên tuyển thêm người không?” thì cũng vô nghĩa.

2.5. Dữ liệu sai hoặc không cập nhật

•   Sai số, lỗi kỹ thuật, dữ liệu cũ → làm mất niềm tin của người dùng.
•   Một khi niềm tin mất đi → dashboard sẽ bị bỏ quên.

3. Dashboard tốt trông như thế nào?

Một dashboard tốt không nhất thiết phải cầu kỳ, nhưng cần đảm bảo giúp người dùng hành động được ngay.

3.1. Trả lời được câu hỏi kinh doanh

Ví dụ:
•   “Chiến dịch marketing này có hiệu quả không?”
•   “Doanh số tuần này tăng hay giảm?”
•   “Tháng tới nên tập trung vào thị trường nào?”

👉 Mỗi chỉ số phải phục vụ một quyết định cụ thể.

3.2. Người dùng hiểu ngay trong 5 giây

•   Layout rõ ràng, từ tổng quan → chi tiết
•   Màu sắc nhất quán: xanh = tốt, đỏ = xấu
•   Đọc vào là thấy ngay insight chính

3.3. Có khả năng drill-down

Dashboard tốt cần 2 tầng thông tin:

•   Tầng 1: Snapshot nhanh để ra quyết định
•   Tầng 2: Drill-down để đào sâu theo kênh, nhóm user, hoặc thời gian

Ví dụ: Conversion rate giảm → có thể drill-down để xem theo từng kênh quảng cáo.

3.4. Thiết kế UX/UI tối ưu

•   Nguyên tắc “less is more”
•   Mỗi dashboard chỉ phục vụ 1 mục tiêu
•   Không quá 7 biểu đồ trên một trang
•   Biểu đồ phù hợp với loại dữ liệu

3.5. Dữ liệu đáng tin cậy và cập nhật kịp thời

•   Không có sai số
•   Cập nhật theo đúng thời điểm (real-time hoặc theo lịch)

👉 Ví dụ thực tế:

•   Dashboard CMO: chỉ cần 5 KPI chính (CPA, CAC, ROI, lead, conversion).
•   Dashboard Sales: tập trung vào pipeline, khách hàng, deal status.

4. 6 nguyên tắc xây dựng dashboard hiệu quả

4.1. Bắt đầu từ câu hỏi kinh doanh

Đừng hỏi “Có dữ liệu gì để show?” mà hãy hỏi:
•   Người dùng cần quyết định gì?
•   Họ xem dashboard vào lúc nào?

4.2. Xác định rõ người dùng và ngữ cảnh

•   CEO cần tổng quan, ít thao tác.
•   Nhân viên vận hành cần chi tiết, có khả năng lọc.

4.3. Nguyên tắc “less is more”

Thà thiếu mà rõ ràng còn hơn thừa mà rối rắm.

4.4. Chọn biểu đồ đúng loại dữ liệu

•   Dữ liệu thời gian → Line chart
•   So sánh → Bar chart
•   Thành phần → Donut chart
•   Phân phối → Histogram

4.5. Gắn dữ liệu với hành động

Mỗi chỉ số phải trả lời được câu hỏi: Xem xong thì làm gì?

4.6. Thử nghiệm trước khi triển khai rộng

•   Quan sát người dùng thực tế.
•   Kiểm tra: Họ hiểu nhanh không? Họ có dùng đúng không?

5. Kết.

Dashboard tốt không đo bằng độ “đẹp” mà bằng mức độ hữu ích trong ra quyết định.

Một dashboard tệ thường do thiếu định hướng, thiếu mục tiêu, hoặc không có người dùng thật tham gia quá trình thiết kế.

👉 Trước khi xây dashboard tiếp theo, hãy tự hỏi:

“Dashboard này có giúp người dùng hành động nhanh và chính xác hơn không?”

 Nếu câu trả lời là Có → bạn đi đúng hướng.
 Nếu câu trả lời là Không chắc → hãy quay lại từ câu hỏi kinh doanh đầu tiên.

Vì một thế giới dashboard dễ hiểu, dễ dùng và thật sự tạo ra giá trị.